kdzereyli.com@gmail.com
Her yıl 15 Nisan'da kutlanan Dünya Sanat Günü kutlamaları, tüm dünya da sanatsal çalışmalar ile toplum arasındaki bağları güçlendirmeye, daha fazla farkındalık yaratmaya ve sanatçıların sürdürülebilir kalkınmaya katkısını vurgulamak adına etkinlikler düzenlenerek yapılır.
BEN BUGÜN, İLKNUR GÜNTÜRKÜN KALIPÇI Hocamızın gurubumuzda paylaştığı muhteşem yazısını, buradan yayınlayarak sizlerinde okumasına katkı sağlamak istiyorum.
DÜNYA SANAT GÜNÜNÜN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
Hayatının çok büyük bölümü cephelerde büyük bir mücadele içinde geçmiş bir
komutanın, onca yokluk, yıkım ve mücadelenin sonunda söylediği
” GÜZEL SANATLARDA BAŞARI BÜTÜN ALANLARDA İLERLEMEDE BAŞARILI
OLUNDUĞUNUN EN KATİ DELİLİDİR. BUNDA MUAFFAK OLAMAYAN MİLLETLERE
NE YAZIKTIR. ONLAR TÜM BAŞARILARINA RAĞMEN MEDENİYET ALANINDA
YÜKSEK İNSANLIK SIFATIYLA TANINMAKTAN DAİMA MAHRUM
KALACAKLARDIR ”
Tüm ilerlemelerin ana kaynağı olarak sanatı baz almak… Böyle bir gerçeği bu
şekilde, acaba tarihte kaç düşünür, lider veya komutan ifade etmiştir.
Bu betimlemesini daha da kuvvetlendirmek adına “Bir millet sanata önem
vermediği sürece felakete mahkumdur. Pek çok kimse bu felaketin derecesini
anlamaz, anladığında da nice korkunç bir çaba harcamak zorunda kalacağını
kestiremez” deyişi…
Nasıl ki savaşta kaç cephede, kaç düvelle top yekün bir savaşa girdiyse, pek çok dalın birleşimi olan sanatında her dalında aynı anda gelişim ve ilerleme
kaydedilmesi adına topyekün bir çalışmaya girmiştir.
Hatta 7. Sanat dalı sinemada bile … Başyönetmen Cezmi Ar’ın çektiği filmde başrol oynarken, sinemada özellikle El Hamra sinemasında izlediği filmler üzerinde kritikler yapmaya kadar olanlar yanında; kendisine gelen İngiliz
filmcilerin “sizin hayatınızı ve kurtuluş savaşını filme çekmek istiyoruz “
sözlerine “kendi filmimizi kendimiz çekeriz” yanıtını verdikten sonra Münir
Hayri EGELİ İLE KENDİ YAZDIĞI VE ADINIDA “BEN BİR İNKILAP ÇOCUĞUYUM”
KOYDUĞU FİLM SENARYOSUNU FİLME ÇEKMEK İÇİN HAREKETE GEÇEREK MİLLİ SİNEMA SEKTÖRÜ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI BAŞLATMAYA GİDEN YOL…
Bu filmi çekmek için Münir Hayri Egeli’yi Almanya’ya film nasıl çekilirle ilgili teknik detayları incelemesi için yollar. Yıl 1937 sonlarıdır ve bu filmi çekmeye ömrü yetmeyecektir. Ama şu sıkıntılı, zor ve hassas günlerden geçerken bize umut olacak yazdığı senaryosunun son cümlesini sizlerle paylaşmak istiyorum.
Yani perdede son yazmadan önce söyleyeceği söz…
“Bir gün gelecek beni unutmak veya unutturmak isteyen gayretler belirecektir.
Hatta bunlar benim en yakınlarımdan olabilir. Ama Türk milleti ve gençliği bir şeyi hiç unutmasın ki! Ektiğimiz tohumlar o kadar feyzli ki Mısır’dan Hint’ten
dönüp dolaşıp gelecek ve tekrar kalplerinizi aydınlatacaktır”
1996 yılında bulduğum bu senaryoda yer alan bu son söz adına; uzağı çok iyi
görerek Polonya, Afganistan vs gibi ülkeler için ve ikinci dünya savaşı ile ilgili
öngörülerinin doğruluğunu da göz önüne alarak neden Libya veya Fransa
demedi de Mısır ve Hindistan dediğini merak ederek bu ülkelerle ilgili çıkan tüm
yazıları dosyaladım.
Şu ara görüşünün ne kadar doğru olduğunu bütün parçaları birleştirdiğim zaman net görebiliyorum.
Sahi biz Atatürk’ün kendi yazdığı bu senaryoyu yılda 60 -70 dizi çeken bir sektörde hala niye filme çekemedik çok
merak ediyorum…
Atatürk’ün sanatın her alanında düşündüklerine ve düşlediklerine, yaptıkları,
tasarladıkları ve gerçekleştirdiklerine bakınca bunların özellikle kökten ve özden
niteliklere sahip olduğunu görmekteyiz.
Onun amacı batıya şeklen benzemek değil kendi öz unsurlarımıza çağdaş şekil verebilmek doğrultusundadır.
Yepyeni, herkesten ileri, kendi yaratıcılığına dayanan bir sanatı dünya kültürüne armağan etmek en büyük hedefiydi.
Bu nedenle memleketin müdafaası için her türlü fedakarlığı yaparken, sanatın
yürüyüşünü hızlandıracak düşünceleri de ihmal etmiyordu.
Savaştan sonra Türk hümanizminin yeni yepyeni bir safhasını oluşturmadan tüm bu zaferin anlamının olmayacağına inanıyordu.
Bu konuda bir anı çok değerlidir. Olay Çanakkale savaşında o devrin hat
üstatlarından Macit Ayral’ın başından geçmiştir “Çanakkale savaşının devam
ettiği günlerde Macit Bey Çanakkale’de asker olarak bulunmaktadır. Macit Bey
sıtmaya yakalanır. Sıtma nöbeti gelmediği sıralarda yazdığı güzel yazı örneklerini siperlerin duvarlarına Mehmetçiğe moral olsun diye asmıştır.
Mustafa Kemal siperleri gezerken bu güzel yazı örneklerini görür ve onları kimin yaptığını sorar.
Macit Ayral “ben yaptım” deyince Mustafa Kemal yanındakilere dönerek
“bunlar sanat eseri yazılar, memleket böyle sanatçıları kolay kolay yetiştiremez.
Böyle bir sanatkarın burada işi ne. Yarın kendisini terhis edeceksiniz. kendisine
zaferden sonra ihtiyacımız olacak. O vazifesini savaştan sonra ülkesi için
yapacak” der…
Sanatçıya verdiği önem ayrı ama orada yedi düvelle savaşan askere verdiği moral. Yani savaşı nasılsa kazanacağız. Biz zaferden sonrasına da odaklanalım…
Bu hedef doğrultusunda sanat gibi çok kapsamlı ve pek çok değişik dalı
barındıran bir disiplinde aynı kurtuluş savaşında olduğu gibi topyekün bir
hareket başlatarak tüm dallarda aynı anda bir gelişimi hedefleyerek hepsinde
başarılı olmuş bir sanatsever lider….
Bunun için sanatın her dalında en iyi eğitimcileri ülkeye getirtmiş, 1925’te yurt dışına yollanan öğrenciler arasında en büyük pay sanat alanından olmuştur. Bu konuda Ankara’da daha doğru dürüst bir otel lokanta yokken, ilk eğitim kurumu olarak bugünkü konservatuvarın yolunu açan musiki muallim okulunun 1924’de açılmasını sağlaması en iyi örneği teşkil eder.
Bu atılımların sonucu bireysel ve kurumsal başarılar art arda gelmeye başlar. Resim, dans, müzik konusunda Anadolu’ya inceleme yapmaları için sanatçılar yollanmış tüm yerel faktörleri içeren bir arşiv oluşturulmuştur.
Dans konusunda tüm dünya danslarını çok iyi inceleyerek bu alanda dünya
çapında bir hayalini gerçekleştirmek için çalışmaya başlaması bu arşivlerin
neticesinde oluşur.
16 Temmuz 1924’de Ankara’da Maarif Kongresi açılışında “yeni bir sanat ve bilgi yolu bulup ulusa göstermek ve o yolda yeni kuşağı yürütmek için rehber olmak” amacında olduğunu ifade eder.
O dönem sanatı destekleyen basında da arka arkaya sanat dergileri
yayınlandığını görüyoruz.
Bir kaçının adını vermek isterim. Sinema dergisi 1924,
Mudhike dergisi 1925, Film 1926, Tiyatro ve Musiki Dergisi 1928, Musiki Dergisi 1931-2, Ekran Dergisi, 1933 Sinema Dergisi, Her Şey 1924
Ve daha pek çok, bu dergilerdeki yazılar öyle ilginç ayrıntılar barındırıyor ki…
Bir anıyla son vermek istiyorum.
Refik Fersan anlatıyor “Mısır hidivi Abbas Halim Paşa, Bursa’da Atatürk’ü ziyarete gelmişti. O gece Hünkar Köşkünde bir yemek verildi. Yemekte musikide vardı. Ertesi gün Hidiv Aatürk’ü El Mahrusa yatına yemeğe davet etti. Atatürk bizi de yanına aldı. Öğle üzeri “yemeğe buyurun “ dediler. Atatürk’le yakınları geminin salonunda mükellef bir sofraya davet ederken bizi de geminin baş tarafında bir masaya oturttular.
Bu muamele karşısında iştahimız da, neşemizde kaçtı. Bu halimizi Atatürk görmemişti, sofrada bizi göremeyince “neredeler” diye sormuş. Ayrı bir sofrada olduğumuzu duyunca bizi çağırttı. Bizi görünce o içten gülümseyişi hala gözümün önündedir.
Hidiv’e dönerek “Bu çocuklar hem BENİM EVLATLARIM hem de musikimizin en
yüksek üstatlarıdır. Benim soframda yemek yemeye alışmışlardır. “ diyerek sofraya oturmamızı işaret etti. Fakat sofrada yer yoktu iki kişi kalktı diğer oturanlarında yerini değiştirerek Münir Nurettin’le beni yanına oturttular. Bu kadarla da kalmadı tabağımıza yemeklerimizi kendi eliyle koydu. Bakın şimdi bunları anlatırken bile gözlerim yaşarıyor. Hele şu “BENİM EVLATLARIM” deyişi yok muydu”
Atatürk’ün çok büyük bir iç görüyle ve cumhuriyetin ilanından bile önce
başlattığı ve öteki temel alanlarlar da olduğu gibi büyük bir içtenlik, samimiyet
ve kararlılıkla sürdürdüğü bilinçle uyguladığı “ tüm sanat dallarında aydınlanma ” atılımının başarısını sürdürmekte olan bütün sanatçılarımız.
Notalarınızla seslendirmeye, renklerinizle boyamaya, kilinizle, mermerinizle sanata yeni bir boyut kazandırmaya, şiir ve edebiyatla duygulara huzur vermeye '' felsefenin bedenle yapılışı '' tanımlı dansınızla tüm güzelliklere yelken açmaya, fimler ile sorunlara çözüm getiren mesajlar vermeye hep devam etmeniz dileklerimle,
Gününüz kutlu olsun…
İLKNUR GÜNTÜRKÜN KALIPÇI
İlknur Güntürkün Kalıpçi'yı tanıyalım (d. 1953, İstanbul), Türk yazar.
1974 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Tarihi Bölümü'nü bitirerek aynı bölümde asistanlığa başlamıştır. Daha sonra meslek hayatına lisede felsefe öğretmeni olarak devam eden Kalıpçı 1985 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı’nın düzenlediği Atatürkçülük eğitimini tamamlamış ve yaptığı çalışmalar nedeniyle 1996 yılında T.C Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Başkanlığı Haberleşme Üyeliğine seçilmiştir. 17 senedir yaptığı araştırmaları, yurt içi ve yurt dışı pek çok merkezde uyguladığı bir metotla konferanslar halinde sunmaktadır. Pek çok ödül sahibi olan Kalıpçı’nın ‘Atatürk ve Türk Kadını’, ‘Atatürk ve Eğitim’, ‘Atatürk ve Politika’, ‘Atatürk Basın ve Bursa’ konulu kitapları bulunmaktadır. Kalıpçı evli ve iki çocuk annesidir.
Yorumlar
Yorumlar, editörlerimiz tarafından onaylandıktan sonra yayınlanır. Kanunlara aykırı, konuyla ilgisi olmayan, küfür içeren yorumlar onaylanmamaktadır.
Henüz bir yorum yapılmamış
BES
Diğer Yazıları
Köşe Yazarlarımız
Çok Okunan Köşe Yazıları
» Henüz BUGÜN Yazı Görünmüyor
